ارتودنسی ثابت
احتمالا با تعریف ساده و اولیه ارتودنسی دندان آشنا هستید و میدانید که متخصصان ارتودنسی با مهارت و تخصصی که دارند اقدام به درمان مشکلات متعدد عدم تراز دندان ها مثل کج بودن، شلوغی، فاصله و …. میکنند. اما شاید هنوز به درستی نمیدانید ارتودنسی ثابت چیست و چه کاربردی دارد. ما در این صفحه به طور کامل شما را با این مفهوم دندانپزشکی آشنا میکنیم و انتظار میرود با خواندن این مقاله درک درستی از تمام پروسه ها و فرآیند های انجام شده در این زمینه پیدا کنید.
ارتودنسی ثابت چیست؟
متخصصان ارتودنسی برای اینکه بتوانند به شما لبخندی زیبا و گیرا بدهند و هر گونه مشکل ناصافی دندان های شما را حل کنند از دستگاه ها و ابزار مختلفی استفاده میکنند. در واقع هیچ متخصصی بدون دستگاه های ارتودنسی قادر به درمان هیچ مشکل دندانی نیست. دستگاه های ارتودنسی تنوع زیادی دارند. شاید برایتان جالب باشد که ما بر اساس همین دستگاه ها درمان های ارتودنسی را در دسته بندی های مختلفی قرار میدهیم. یکی از رایجترین دسته بندی ها در این خصوص، ثابت یا متحرک بودن ارتودنسی است.
اگر دستگاهی که برای درمان و اصلاح مشکل دندان های شما استفاده میشود برای یک مدت طولانی به دندان های شما متصل شده و تا پایان دوره درمان برداشته نشود، ما آن را در دسته ارتودنسی ثابت قرار میدهیم. دلیلش واضح است زیرا جابجا نمیشود و همیشه به دندانتان متصل است.
اما اگر از دستگاه های متحرک با قابلیت جابجایی استفاده کنیم، آن ها را در دسته ارتودنسی متحرک قرار میدهیم. ولی ما در این مقاله با دستگاه های ثابت سروکار داریم.
ارتودنسی ثابت چه مشکلاتی را درمان و اصلاح میکند؟
متخصص ارتودنسی بر اساس معیارهایی مثل نوع و شدت مشکل و ترجیح شما، از دستگاه های مناسب برای درمان و اصلاح مشکل دندانتان استفاده میکند. اگر مشکل عدم تراز دندان های شما جزئی باشد برای شما ارتودنسی متحرک با دستگاه های متحرک در نظر گرفته میشود. اما اگر مشکل تراز دندانتان شدید باشد، تنها راه درمان استفاده از دستگاه های ثابت است. شایع ترین مشکلاتی که با کمک این دستگاه ها درمان میشوند عبارتند از:
- وجود فاصله بسیار زیاد بین دندان ها
- کراودینگ و شلوغی دندان ها به دلیل کوچک بودن یکی از فک ها
- پیشروی شدید یکی از فک های بالا و پایین. (مثلا یکی از فک ها بیش از اندازه از دیگری جلوتر است)
- کراس بایت
- و ….
انواع ارتودنسی ثابت
انواع روش های درمان ارتودنسی که از دستگاه های ثابت و غیرمتحرک استفاده میکنند عبارتند از:
- بریس اینگوال
- بریس دیمون
- بریس فلزی
- بریس سرامیکی
بریس فلزی مرسوم و عادی
پایه ای ترین دستگاه های ارتودنسی ثابت بریس های فلزی هستند. دندانپزشکان از اولین روزهایی که تصمیم گرفتند دندان های کج شده را صاف کنند از این بریس ها استفاده کردند. به همین دلیل به این دستگاه ها اصطلاحا بریس فلزی مرسوم یا سنتی میگویند. این بریس ها از 3 بخش اصلی زیر تشکیل شده اند:
- براکت: براکت ها قطعات کوچکی هستند که به سطح جلو یا عقب هر کدام از دندان ها متصل میشوند. ما این براکت ها را با کمک چسب و سیمان مخصوصی به دندان ها وصل میکنیم.
- سیم ارتودنسی: سیم های قوس داری که براکت های نصب شده روی سطوح دندان ها را به همدیگر متصل میکنند. متخصص ارتودنسی با کمک این سیم ها، فشار و نیروی مورد نیاز را به دندان ها وارد میکند تا در جهت مد نظر ما جابجا شده و در نهایت صاف شوند.
- بند: بندهای ارتودنسی به عنوان لنگر عمل میکنند. این بندها اولا بین دندان هایی که بسیار به هم نزدیک هستند فاصله ایجاد میکند و مانع ایجاد فشار روی دندان های دیگر میشود و ثانیا محلی برای اتصال سیم ارتودنسی هستند.
بریس سرامیکی در ارتودنسی ثابت
در این نوع درمان ما از براکت هایی شفافی از جنس سرامیک استفاده میکنیم. این براکت ها هم رنگ دندان هستند و در دسته ارتودنسی نامرئی نیز قرار میگیرند. زیرا به سختی قابل تشخیص هستند. به دلیل نامرئی و شفاف بودن آن ها، بیشتر بزرگسالان تمایل دارند از این براکت ها جهت اصلاح مشکلات دندانی خود استفاده کنند.
بریس دیمون
از جدیدترین و موثرترین بریس های ارتودنسی ثابت میتوان به بریسهای دیمون یا خود تنظیم اشاره کرد. این بریس ها سازوکار جالبی دارند. هرچند که آن ها مشابه بریس فلزی و مرسوم هستند اما در نوع براکت ها به کار رفته تفاوت دارند. سیم قوس دار میتواند به راحتی و آزادانه بین این براکت ها حرکت کند. ما به این درمان، ارتودنسی دیمون یا ارتودنسی خودتنظیم میگوییم.
بریس لینگوال یا پشت دندانی
بریس های لینگوال دقیقا همان بریس های مرسوم هستند. البته یک تفاوت اساسی با بریس های معمولی دارند. ما بریس های معمولی را به جلوی دندان های شما متصل میکنیم یعنی بریس ها به راحتی توسط دیگران قابل مشاهده هستند. اما بریس های لینگوال اینگونه نیستند. دقیقا برعکس نمونه های سنتی، بریس لینگوال به پشت دندان وصل میشود. یعنی کسی نمیتواند آن ها را در دهان شما ببیند. از این لحاظ ما این دستگاه ها را در دسته ارتودنسی نامرئی قرار میدهیم. علاوه بر این، ما به درمان با بریس لینگوال، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی میگوییم.
بهترین نوع ارتودنسی ثابت چیست؟
دقیقا نمیتوان به این سوال جواب داد. اینکه چه دستگاه هایی برای شما مناسب تر هستند علاوه بر شرایط خودتان به متخصص ارتودنتیست بستگی دارد. زیرا برای بررسی نوع مشکل و شدت آن ارزیابی تخصصی حضوری لازم است. در برخی موارد متخصص حتی بدون گرفتن عکس با کمک اشعه ایکس نمیتواند عمق مشکل شما را تشخیص دهد. بنابراین برای اینکه بدانید کدام دستگاه ثابت برای شما مناسب است تنها باید به یک متخصص ارتودنسی خوب مراجعه کنید.
مزایای ارتودنسی ثابت
- شدیدترین مشکلات دندان شما را در مدت زمان معقولی درمان میکند
- نیازی به خارج کردن و گذاشتن دوباره آن نیست
- به اصلاح طرح لبخند و زیباتر کردن آن به شدت کمک میکند
- مانند ارتودنسی متحرک نیاز به مراجعه زیاد به کلینیک دندانپزشکی ندارد
- برای هر سنی مناسب است
- تنوع رنگ بسیار زیادی دارد
- گفتار را بهبود میبخشد
- و …
معایب ارتودنسی ثابت
- مسواک زدن و تمیز کردن دندان با وجود بخش های مختلف بریس دشوار است
- دندان ها میتوانند لکه دار شوند
- امکان وارد شدن آسیب از طرف سیم و براکت به لثه ها و بافت های دندان وجود دارد (البته این احتمال با کمک موم ارتودنسی قابل پیشگیری است)
- طول درمان آن زیاد است و میتواند تا 3 سال نیز ادامه داشته باشد
پاسخ به پرتکرار ترین سوالات شما
اگر مشکل تراز دندانتان شدید باشد، تنها راه درمان استفاده از دستگاه های ثابت است. مانند وجود فاصله بسیار زیاد بین دندان ها، کراودینگ و شلوغی دندان ها به دلیل کوچک بودن یکی از فک ها، کراس بایت و …
طول درمان به عوامل مختلفی از جمله سن بیمار، نوع و شدت ناهنجاری و … بستگی دارد ولی به طور کلی طول درمان آن زیاد است و میتواند تا 3 سال نیز ادامه داشته باشد.
منبع : سایت دکتر خضری – متخصص ارتودنسی در کرج
ارتودنسی متحرک چیست؟
ارتودنسی کودکان
ارتودنسی رنگی
خمیر دندان مناسب ارتودنسی کدام است؟
