ارتودنسی نگین دار چیست؟ براکت های ارتودنسی دندان تا قبل از اوایل دهه 1980 میلادی ابداع نشده بودند اما تمایل افراد به داشتن دندان های منظم و موقعیت صحیح فکین به دوران عصر باستان برمی گردد. شیوه های مرتب سازی دندان ها در هر فرهنگی متفاوت بوده اما هدف آن ها یکی بوده است. مردم خواهان دندان هایی منظم بوده اند تا از لبخندی بی نظیر لذت ببرید. با بررسی تاریخچه براکت های ارتودنسی نه تنها می توان برخی ترس ها و احساسات مربوط به این ابزارهای دندان پزشکی را کاست، بلکه به نکات جالبی درباره نحوه تکامل و پیشرفت براکت ها در طول سال ها دست می یابیم.
ارتودنسی نگین دار یا براکت ارتودنسی قطعات مربع شکل کوچکی هستند که عمدتا از جنس فلز یا سرامیک می باشند. با کمک چسب مخصوص ارتودنسی به سطح دندان چسبانده می شوند. هدف و کار اصلی ارتودنسی نگین دار، اتصال ضمائم مختلف به دندان ها است. در واقع نگین براکت همانند دستگیره عمل می کند و به کمک آن می توان دندان را گرفته و به سمت مورد نظر هدایت کند. امروزه با پیشرفت های فراوان در زمینه ارتودنسی نگین دار، نگین ها و براکت های مختلفی وجود دارند که هریک برای شرایط مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
استحکام چسب های ارتودنسی به گونه ای تنظیم شده است که در عین محکم بودن برای تغذیه عادی در انتهای درمان و زمان جداسازی نگین ها آسیبی به دندان وارد نشود و به همین دلیل باید در حین درمان از جویدن غذاهای سفت همچون ته دیگ، میوه های سفت و… اجتناب کرد. پس از اتمام درمان، متخصص ارتودنسی نگین ها را از روی سطح دندان نیز جدا کرده و چسب باقیمانده را از روی سطح دندان بر می دارد.
از وظایف اصلی نگین در ارتودنسی نگین دار می توان به اتصال موارد مختلف به دندان اشاره کرد. به بیان دیگر همانطور که در بالا اشاره کردیم، نگین های ارتودنسی در ارتودنسی ثابت در واقع همانند دستگیره عمل می کند که به دندان ها می چسبد و آن ها را به جایگاه مناسب راهنمایی می کند. برای هر دندان، نگین ارتودنسی خاصی طراحی می شود که به نوع دندان وابسته است. روی بعضی از نگین های ارتودنسی قلاب وجود دارد و بعضی از نگینهای ارتودنسی نیز شیاری دارند که سیم ارتودنسی از داخل آن عبور می کند.
نگین های ارتودنسی به طور کلی در سه دسته اصلی جای می گیرند:
این نگین ها اولین نوع در درمان های ارتودنسی بودند و جنس آن ها فولاد ضد زنگ است و در برخی از موارد از تیتانیوم نیز استفاده شده است. نگین های ارتودنسی قدیم روی دندان ها چسبانده می شوند و بندهای این دستگاه ها روی دندان های آسیا قرار می گیرند.
نگین های سلف لیگیت یا خود بازشونده گیره ای دارند که باز و بسته می شوند. این نوع نگین ها طول درمان ارتودنسی را کاهش می دهند و به علت فشار نیرو های کمتر به دندان ها، درد کمتری به دندان ها وارد می شود و نیازمند تنظیمات کمتری هستند.
نگینهای لینگوال یا زبانی در پشت دندان ها متصل میشوند و قابل مشاهده نیستند، این نگینهای ارتودنسی به دلیل محدودیت های لابراتواری هنوز در ایران به صورت کامل وجود ندارد.
یکی از بهترین و رایج ترین سیستم براکت، براکت فلزی است که از مربع های کوچک به همراه سیم فلزی تشکیل شده است. در واقع یکی از کارآمدترین براکت ها است که قابلیت رفع مشکلات پیچیده ارتودنسی را دارد. این نوع نگین ارتودنسی در مقایسه با دیگر انواع آن دارای هزینه مناسب تری دارد.
برخی مراجعه کنندگان برای درمان ارتودنسی در نظر دارند تا لبخند آنها به زیبایی هرچه تمام باقی بماند و وجود براکت ها تاثیری در ظاهر آن ها ندارد. برای اینگونه افراد از براکت های سرامیکی که به ارتودنسی نامرئی معروفند استفاده می شود. براکت های سرامیکی همانگونه که از نام آن پیداست از سرامیک های سفید رنگ تشکیل شده اند که به نسبت براکت فلزی دارای هزینه بیشتری است.
مینی براکت ها شبیه براکت معمولی می باشند و تنها وجه تمایز آن ها با براکت معمولی در این است که مینی براکت ها از نگین کوچکتری نسبت به براکت های معمولی ساخته می شوند.
نگین های پشت دندانی همانند براکت های معمولی می باشند و تنها تفاوت آن ها با براکت های معمولی در محل قرارگیری آن ها است. بدین صورت که در سطح پشتی دندان ها قرار می گیرند و در معرض دید نمی باشند. این امکان وجود دارد که در روزهای ایتدایی برای صحبت کردن با مشکل رو به رو شوید و تلفظ برخی کلمات برایتان دشوار است.
براکت ارتودنسی دیمون مشابه براکت معولی است و تنها تفاوت آن در این است که با یک سیم یا حلقهٔ کشی در دور براکت قرار گرفته است و با نیروی بیشتری دندان ها را حرکت می دهد. بازدهی ارتودنسی دیمون سریع تر است.
یکی از بهترین سیستم های درمانی ارتودنسی الاینر شفاف است که مشهورترین آن اینویزیلاین است. این براکت ها ثابت نیست و به دندان ها چسبانده نمی شود و از پلاستیک شفاف و نامرئی تشکیل شده است.
در اولین اقدام می بایست با متخصص ارتودنسی تماس گرفته شود و شرایط به او توضیح داده شود تا مشخص گردد که لازم است بلافاصله به او مراجعه شود یا بیمار می تواند منتظر بماند. نگین ارتودنسی منجر به حرکت تدریجی دندان می شود تا دندان ها را در جایگاه مناسب خود قرار دهند و نیرویی ملایم به آنها وارد کند. در صورتی که به دندان نیرو وارد نشود به تدریج به موقعیت پیشین خود باز میگردد. همین امر منجر می شود تا زمان بیشتری نگین ها در دهان بیمار بماند بنابراین طول دوره درمان ارتودنسی افزایش می بیابد.
در دهه 1970 کاربرد استیل ضد زنگ به جای طلا و نقره بخشی از پیشرفت های دندان پزشکی نوین بود که برای ساخت براکت ها استفاده می شد. استیل ضد زنگ در دهه 1960 کم کم در حال محبوب شدن بود اما در اواسط دهه 1970 بود که دندانپزشکان شروع به استفاده از این ماده در درمان های دندانپزشکی کردند. فولاد ضد زنگ هم خیال بیماران را راحت کرد و هم کار دندان پزشکان را ساده تر کرد. بیماران خوشحال بودند؛ چون هزینه استفاده از براکت ها کاهش یافته و دندانپزشکان آن را ترجیح می دانند؛ چون بسیار انعطاف پذیر بود و به راحتی می توانستند آن را فرم دهند.
مدت زمان استفاده از ارتودنسی باتوجه به شرایط دندان بیمار، میزان مراقبت او از براکت ها و عوامل دیگری مشخص میشود و طول درمان مقداری ثابت نیست.
بیشتر بخوانید: