اخیراً طیف وسیعی از اقدامات ارتودنسی با لیزر انجام می شود. لیزر به غیر از درمان های مختلف، به عنوان ابزاری جایگزین برای روش مبتنی بر چاقوی معمولی، در درمان های ارتودنسی و ارتودنسی با لیزر و در مدیریت بافت نرم تبدیل شده است.
لیزر یک طول موج نور است که از یک لوله جمع شده عبور می کند و غلظت زیادی از انرژی را تحویل می دهد. این انرژی به صورت نور دیده می شود. عناصر زیادی در جدول تناوبی می توانند برای تولید تابش لیزر استفاده شوند. سیستم های مختلف لیزر قادر به انتشار نورهای مرئی یا نامرئی هستند.
اولین لیزری که نور مرئی ساطع می کرد توسط ” تئودور اچ مایمن” معرفی شد. پرتوهای مرئی لیزر، 400-780 نانومتر و پرتوهای نامرئی در طیف دیگری در محدوده مادون قرمز و فرابنفش ساطع می شوند. لیزرها را می توان از نظر خصوصیاتی مانند طول موج، نوع لیزر، توان خروجی و نوع انتشار (پیوسته یا پالسی) دسته بندی کرد.
تفاوت بین خصوصیات تابش می تواند کاربردهای مختلفی را ارائه دهد. لیزر را می توان با توجه به ماده لیزر (جامد یا گاز)، طول موج (390-700 نانومتر) و کاربرد بافت (بافت سخت و بافت نرم) نیز طبقه بندی کرد. بر اساس ویژگی های مختلف، لیزر در دندانپزشکی انواع مختلفی دارد:
مطالعات زیادی بر روی لیزر به عنوان یک روش کمکی در عمل ارتودنسی انجام شده است. از مزایای استفاده از لیزر بر روی درمان های ارتودنسی شامل سرعت بخشیدن به حرکت دندان ها، عدم وجود درد و خونریزی و همچنین ترمیم سریع تر بافتی که جراحی شده است، می شود. گزارشات حاکی از آن است که درد و ناراحتی بعد از عمل کمتر و همچنین استفاده از داروهای ضد درد و بی حسی موضعی در جراحی لیزر کمتر بوده است.
با وجود مزایای بسیار زیاد لیزر در درمان ارتودنسی، هنوز هم معایبی در رابطه با درمان با لیزر وجود دارد. کاربرد لیزر به دلیل هزینه بالای دستگاه های لیزر محدود است. همچنین عدم دانش عملیاتی توسط اپراتورها ممکن است باعث آسیب بیش از حد حرارتی به بافت و در معرض قرار گرفتن استخوان شود. برخی از مطالعات هیچ تفاوتی بین روش های معمول جراحی با چاقوی جراحی و لیزر ندیده اند.
انواع متداول لیزر در کاربردهای نرم، لیزرهای دیود و اربیوم است. هر لیزر دارای طول موج و قدرت ورودی متفاوتی است که می تواند برای جراحی بافت نرم یا بافت سخت استفاده شود. از لیزر دیود به دلیل جذب زیاد در بافت نرم و جذب کم در استخوان، برای فرسایش بافت نرم استفاده می شود. این خاصیت منجر به آسیب کمتر به بافت سخت توسط لیزر دیود می شود.
رایج ترین لیزر، اربیوم است و دامنه طول موج لیزر آن، 2780-2940 نانومتر بسیار بیشتر از لیزر دیود (810-980 نانومتر) است که می تواند توسط هیدروکسی آپاتیت جذب شود و همچنین بافت سخت را از بین ببرد. برداشتن بافت نرم در لیزر دیود در مقایسه با لیزر اربیوم به قدرت ورودی کمتری نیاز دارد.
در طی سال های اخیر، بسیاری از مطالعات نشانه های مختلفی برای از بین بردن بافت نرم توسط لیزر بررسی شده است که مربوط به درمان های ارتودنسی است. اهداف معمول ارتودنسی با لیزر عبارتند از:
لیزر را می توان به منظور خونریزی و ناراحتی کمتر در طی روش جراحی توصیه کرد. هنوز بین موارد بالینی جراحی مبتنی بر چاقوی جراحی و لیزر در حوزه زیبایی با دندان های بسته شده به براکت اختلاف نظر وجود دارد. احتیاط و دانش زیادی در مورد مشخصات پرتوی لیزر مانند طول موج، فرکانس، قدرت و زمان لازم است. در چند سال گذشته، مطالعات مربوط به تجویز لیزر، بیشتر در زمینه ارتودنسی بوده است؛ با این حال هنوز هم در استفاده از لیزر و مقایسه آن با روش معمولی چاقوی جراحی در جراحی های بافت نرم اختلاف نظر وجود دارد.
معرفی یک لیزر مناسب با طول موج مناسب، توان ورودی و سایر خصوصیات برای موارد ذکر شده نیاز به تحقیقات بیشتر و آزمایشات بالینی دارد. در دوره ای از فن آوری پیشرفته، برخی از پزشکان هنوز تکنیک معمولی چاقوی جراحی را به جراحی با لیزر ترجیح می دهند. مزایای بالقوه لیزر باید در مقابل هزینه های آن در مطالعات آینده تجزیه و تحلیل شود.
لیزر یک وسیله سودمند در کاهش خونریزی در حین انجام عمل، بیهوشی کمتر، بهبودی هموستاز و جلوگیری از بخیه زدن است. برخی از مطالعات ادعا می کنند که لیزر درد بعد از عمل را کاهش می دهد. در صورت لزوم قبل از به کارگیری لیزر، از ژل بی حس کننده موضعی استفاده می شود. به منظور ارزیابی میزان مقبولیت انجام frenectomy در زبان، این عمل بدون استفاده از بی حسی موضعی صورت می گیرد.
در سال های اخیر، مطالعات مربوط به روش های لیزر در ارتودنسی افزایش یافته است. با این حال هنوز هم آزمایشات بالینی درباره مقایسه روش های مختلف تابش لیزر با هم یا با روش های جراحی معمولی ادامه دار است.
بیشتر بخوانید :